een moment voor jezelf Vervoer CLIËNT AAN HET WOORD Meneer Van de Pol OP PAD MET … Ergotherapeut Marloes MARGA OP LOCATIE Op bezoek bij Stegemanhof ONGEKEND TALENT Wendy sleutelt aan oldtimertractoren ELECTROCAR met Jan als vrijwilliger Editie 8 | 2022
Colofon Marga is een uitgave van Marga Klompé. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd of gekopieerd zonder schriftelijke toestemming van de redactie. Redactie Wim Ruesink Mariska Holwerda Nienke Hubers Vanessa van den Berg Fotografie Hip & Stijl Fotografie, Aalten Grafische vormgeving Dyoz Creatieve Communicatie, Gaanderen Frappant, Aalten Drukwerk Maarse Drukwerk, Eibergen
Voorwoord Het thema ‘vervoer’ deed mij denken aan mijn kindertijd. Aan mijn eerste fiets. Een knaloranje. Ik was toen zes jaar oud en ging naar de lagere school. Om de fiets te kunnen kopen, kreeg ik 250 gulden van mijn oma. In die tijd was dat heel veel geld. Het was een meegroeifiets, eentje waarbij je het stuur en zadel steeds hoger kon zetten. De hele basisschoolperiode kon ik ermee door. Pas in groep 8, toen het zadel echt niet meer hoger kon, kreeg ik een echte mannenfiets. Eentje mét stang. Waarmee ik dan van Eibergen naar Groenlo kon fietsen. Vroeger was ik een liefhebber van oude auto’s, vooral Zweedse auto’s. Toen ik een jaar of twintig was kocht ik dan ook mijn allereerste Saab. Een echte oude. Zo een waarbij het contactslot nog in het midden van de auto zat. Die knapte ik zelf op met een goede kennis van mij. Hele dagen schuren en plamuren was het dan. Een van de oudste auto’s waar ik ooit in gereden heb is in een Triumph spitfire tijdens een rally. Tijdens de introductie werd meegedeeld: “In deze auto zit geen stuur- en rembekrachtiging. Dus als je wilt stoppen dan moet je de rempedaal fors indrukken. Maar weet ook dat de stuurstang rechtstreeks is gemonteerd op de stang van de vooras. Dus als je ergens tegenaan rijdt, dan komt de stuurstang recht op je af. En oh ja, er zit ook geen gordel of airbag in.” Na deze introductie durfde natuurlijk niemand meer hard te rijden tijdens de rally. Niemand wilde doorboord worden door de stang. De ontwikkeling van vervoer en mobiliteit is in de loop van de jaren zoveel verbeterd. Het is ook veiliger geworden dan vroeger. Het continu verbeteren van processen leidt tot meer veiligheid en daarmee minder gezondheidsschade. Dat is ook zo in de zorgsector. Daarin moeten we ons ook blijven ontwikkelen om de beste zorg te kunnen blijven leveren. Ik wens je veel plezier bij het lezen van deze Marga. Namens de raad van bestuur, Erwin Bomers Marga | 3
Mooie momenten Groot, klein, met een lach of een traan. We beleven veel bijzondere momenten met onze cliënten. Cliënt aan het woord Schepen en treinen zijn de grote liefdes van meneer Van de Pol (92). Elf jaar diende hij bij de Koninklijke Marine, een baan waar hij niet over uitgepraat raakt. Op pad met… Marloes adviseert, begeleidt en traint ouderen in het uitvoeren van dagelijkse activiteiten. Ook geeft ze trainingen voor het gebruik van de scootmobiel en driewielfiets. Hoe ziet haar dag eruit? 6 23 Ongekend talent De geur van diesel en het vet aan de handen geeft haar een heerlijk gevoel. Wendy Wentink sleutelt naast haar baan als verzorgende met regelmaat aan tractoren en machines. Inhoud Marga actief In De Pelkwijk zorgt de wekelijkse scootmobieltocht voor memorabele momenten. En gaat vrijwilliger Peter Helder met bewoners van De Hoge Weide met de rolstoelfiets op pad. 20 Allerlei Collega Jos ten Have vertelt over de zondagse schoenenwissel. En loopt alles op rolletjes bij meneer en mevrouw Van der Zalm. 12 2 4 | Marga
Vervoer Mooie verhalen over bijzondere vervoersmiddelen. De ene collega gaat het liefst elke dag op een quad naar het werk en de andere heeft haar huifkar omgebouwd tot ‘camper’. Stegemanhof Niet alleen de verzorging, maar ook de samenleving staat klaar voor de bewoners. In deze editie gingen we op bezoek bij locatie Stegemanhof. Op stroom Ook bij Marga Klompé rijden we steeds vaker elektrisch. We spraken Hans Onstenk over de toekomst van ons wagenpark en de verduurzaming daarvan. Fietsen Ze zijn er in alle soorten en maten. We gingen op zoek naar oude, bijzondere en originele fietsen. Voorwoord 3 Cliënt aan het woord 6 Mooi gesproken 9 Op pad met… 10 Marloes Spijker Marga allerlei 12 Vervoer 13 Op stroom 18 Marga actief 20 Praotstoel 22 De overpeinzingen van Wim Mooie momenten 23 Meneer Laarberg 24 Lisette en Jan 26 Ongekend talent 28 Wijze woorden 30 Vrijwilliger in de schijnwerpers 31 Jan Bongaarts Marga op locatie 32 Stegemanhof Marga’s verhaal 36 Op stroom Op die fiets! 38 De hoogte in 39 Met z’n allen 40 Evenwichtig op één wiel 41 Rits rats roes 42 Café op de fiets 43 Weetjes en zo 44 36 13 32 3 Marga | 5
De in De Berkhof wonende meneer Van de Pol is in Haarlem geboren en grootgebracht. “Ik heb daar fijn gewoond”, begint hij zijn verhaal. Hij pakt een boekje over Haarlem en laat een foto zien waar hij met paard en wagen op staat: “Toen ik 13 was, bracht ik tijdens de oorlog eten rond. Dat was tijdens de hongerwinter. Ik liet de kinderen uit mijn straat dan een paar lepels uit de ketels ‘pikken’. Dat was mooi.” “Als je praat van een vak, is het wel machinist”, gaat meneer Van de Pol verder. “Het was nog even de vraag of ik de opleiding wel mocht doen bij de marine, omdat ik de ambachtsschool niet had gevolgd. Dat kon niet tijdens de oorlog. Omdat ik het zo graag wilde, hebben ze mij toen toch toegelaten. Ik deed de opleiding in Amsterdam. Daar waren in die tijd veel feesten in verband met de kroning van Koningin Juliana. Iedereen ging van ‘Hup valdera’, maar Joop niet. Ik wilde dolgraag de opleiding halen.” “Het marineleven is een gezinsleven met allerlei types. En dat is niet altijd makkelijk. Je kent elkaar tot en met, deelt lief en leed. Je krijgt allemaal een keer moeilijkheden. Zoals met de watersnoodramp van 1953 in Zeeland. Vrouwen en kinderen van jongens aan boord woonden daar, van sommigen waren huizen ingestort. Die jongens sliepen slecht en hadden het moeilijk. Dan zit je toch wel ver weg.” In de warme dagen sliep meneer Van de Pol in een ruimte voorin het schip. Waar ze de mijnen uitwierpen. Het was overdekt, maar open. “Ik maakte wel eens rare dingen mee. Een collega had te veel gedronken en kwam in moeilijkheden in het zeemanshuis. Hij moest maken dat hij wegkwam en zwom naar het schip: ‘Joop, Joop, trek je mij er even uit?’ Ik trok hem er toen drijfnat uit." Als iemand veel met het thema van deze Marga heeft, dan is het meneer Van de Pol (92) wel: schepen en treinen, zijn grote liefdes. Elf jaar diende hij bij de Koninklijke Marine, een baan waar hij niet over uitgepraat raakt. Daarna zette hij zijn loopbaan voort bij de spoorwegen. Machinist worden was zijn jongensdroom en die droom is uitgekomen. Iedere Marga interviewen we een cliënt eventueel met zijn of haar mantelzorger. Meneer Van de Pol doet in deze Marga zijn verhaal. Meneer Van de Pol Cliënt aan het woord “Als je bij de marine hebt gezeten, ben je anders voor je hele leven. Je hoort erbij en je komt er nooit los van ” 6 | Marga
“Je moet het leven zelf mooi maken” Marga | 7
Meneer Van de Pol heeft veel van de wereld gezien: “Vijf jaar heb ik in de tropen gewerkt: Curaçao, Saba, Aruba. Ook heb in Indië en Nieuw-Guinea gediend. Voor dat laatste land heb ik nog steeds een zwak. Ik heb er een hele mooie onderscheiding voor gekregen. Omdat ik mij in heb gezet voor de inwoners. Zo trots als een pauw ben ik op dat kruisje.” “Ik kwam mijn vrouw tegen in Rotterdam. Haar zus woonde daar. Wij stonden met een onderzeeboot op een zeemanstentoonstelling. Mijn collega zei: ‘Die komt uit Winterswijk.’ Met haar ben ik gaan corresponderen en later zijn we getrouwd en via een aantal omwegen in Winterswijk gaan wonen. Toen ik de marine vaarwel had gezegd, ben ik bij de spoorwegen gaan werken. Meer dan 30 jaar heb ik daar als machinist gewerkt.” Maar de marine heeft altijd een speciaal plekje in zijn hart: “Als je bij de marine hebt gezeten, ben je anders voor je hele leven. Je hoort erbij en je komt er nooit los van.” • “Als je praat van een vak, is het wel machinist” 8 | Marga
‘ gesproken mooi ‘Het leven is als fietsen: om je balans te houden, moet je in beweging blijven’ ‘Waarom rijden er toch zoveel fietsers in auto’s rond' (Loesje) ‘Ik heb de ruitenwissers van mijn auto gehaald, ik werd die parkeerbonnen spuugzat' 'Alles ligt op loopafstand als je tijd genoeg hebt' (Steven Whright) Marga | 9
Op pad met de scootmobiel Overleg met collega's Geen dag is hetzelfde als ergotherapeut. Marloes Spijker, al bijna 10 jaar ergotherapeut bij Marga Klompé, adviseert, begeleidt en traint ouderen in het uitvoeren van dagelijkse activiteiten. Zoals het wassen en aankleden, eten klaarmaken of bijvoorbeeld een bezoekje aan de supermarkt. Dit doet ze vijf dagen in de week met positieve zin. Samen met de cliënt kijkt ze waar de behoefte ligt en maakt ze een plan op maat. Wanneer nodig zet ze hulpmiddelen in om de mobiliteit van de cliënt te verbeteren. Ze helpt onder andere bij de aanvraag en geeft trainingen. In haar vrije tijd is Marloes graag bij haar pony’s en de dieren op de boerderij. Een passie die ze deelt met haar vriend. Het liefst maakt ze na haar werkdag nog even een ritje met de marathonwagen, een koets waar ook wedstrijden mee gereden worden. Dat geeft ontspanning. We liepen een dagje met haar mee: Iedere ochtend word ik gewekt door mijn twee katten. Daarna ontbijten mijn vriend en ik gezellig samen. Na het ontbijt ga ik richting mijn twee pony’s. Het is nog vroeg, ik zie de zon opkomen en de reeën in de wei lopen. Wanneer de deur van de stal opengaat hoor ik de pony’s vrolijk hinniken. Ik vind het buitenzetten van de pony’s en de natuur om mij heen een ontspannen begin van de dag. Na het buitenzetten ga ik door naar Pronsweide. Om tien uur ga ik naar mijn eerste cliënt. Deze cliënt heeft COVID-19 gehad en is niet voldoende hersteld. Zij ervaart vermoeidheidsklachten en heeft last van prikkels. Hierdoor kan ze niet werken. Ik stel haar een aantal vragen om een goed beeld te krijgen van wat ze op een dag doet. We scoren de activiteiten op hoe zwaar ze het vindt. Daarna geef ik advies en maak ik samen met haar een nieuwe dagindeling. Om elf uur heb ik mijn volgende cliënt. Deze cliënt heeft een aanvraag gedaan bij de gemeente voor een scootmobiel. Meneer is doorverwezen naar Pronsweide. We beginnen met een korte intake en daarna gaan we samen met de scootmobiel op pad. We beginnen met een rustig rondje om Pronsweide. Hier komt geen verkeer en zo kan meneer rustig wennen aan het rijden op een scootmobiel. Ik fiets met hem mee en we oefenen verschillende verkeerssituaties. In de aankomende weken breiden we dit uit tot rijden in druk verkeer. Daarna beoordeel ik of het veilig genoeg is voor hem om deel te nemen aan het verkeer. Eenmaal aangekomen op mijn werk, pak ik een kop koffie en zet ik de computer aan. Ik ben vroeg dus ik klets nog even wat met collega’s. Daarna begin ik aan de administratie, beantwoord ik de mail en luister ik voicemailberichten af. Aansluitend heb ik samen met mijn collega’s van ergotherapie Pronsweide een overleg. We stemmen lopende zaken op elkaar af. 6.30 8.00 10.00 11.00 Ergotherapeut Marloes Bij de pony's 10 | Marga
Afstellen van de driewielfiets De volgende cliënt is iemand die al een aantal jaren Parkinson heeft. Meneer is doorverwezen door de huisarts. Het functioneren gaat achteruit. De huisarts heeft gevraagd of wij willen meedenken over aanpassingen in zijn woning. Samen met meneer loop ik door de woning en bespreek ik met hem welke dagelijkse activiteiten hij doet. Ik laat hem allerlei dingen doen en geef advies. Bijvoorbeeld over het in en uit bed stappen, het opstaan vanuit zijn stoel en het pakken van drinken. Rond drie uur kom ik bij mijn laatste huisbezoek. Deze cliënt heeft een periode in Pronsweide geoefend met een driewielfiets. Ik heb een aanvraag gedaan bij de gemeente en de fiets is toegekend. De cliënt heeft gevraagd of ik met haar nog een keer in haar eigen omgeving wil oefenen met de fiets. Voordat we gaan fietsen stel ik haar fiets goed af en geef ik mevrouw uitleg over het gebruik van de trapondersteuning. Na het laatste huisbezoek schrijf ik in de auto mijn rapportages en beantwoord ik telefoontjes van mensen die mij overdag hebben geprobeerd te bellen. Na een half uur pauze ga ik naar mijn volgende cliënt. Een nazorghuisbezoek. Mijn werk bestaat grotendeels uit huisbezoeken. Iedere situatie en vraag is uniek, dit maakt mijn werk erg afwisselend. De cliënt waar ik vandaag ben, heeft in Pronsweide gerevalideerd. Ik bespreek met haar of zij zich thuis kan redden met haar dagelijkse activiteiten. De cliënt geeft aan dat ze graag weer zou fietsen, maar dit niet meer durft. Als ergotherapeut kan ik mevrouw begeleiden in het terugwinnen van haar vertrouwen in het fietsen. Zodat ze weer veilig kan deelnemen aan het verkeer. Ik kijk samen met haar of haar fiets geschikt is en we oefenen met op- en afstappen. Ik loop naast haar terwijl ze een rondje fietst. In de aankomende weken ga ik samen met haar fietsen zodat ze haar vertrouwen weer terugkrijgt. Om half vijf zit mijn werkdag erop en rijd ik naar mijn pony’s. Ik maak de stallen schoon, zorg voor voer en haal de pony’s naar binnen. Dit doe ik na iedere werkdag met veel plezier. En wanneer ik tijd heb, span ik de pony’s voor mijn marathonwagen en maak ik een ritje door de omgeving. Om zes uur heb ik het eten klaarstaan en komt mijn vriend uit zijn werk. In de avond help ik op de boerderij van mijn schoonouders. Ik help met het ophalen van de koeien, het melken in de melkput en het voeren van de kalfjes. Na een drukke dag op het werk geeft het mij ontspanning om tussen de dieren bezig te zijn. Om tien uur ga ik naar bed, zodat ik de volgende dag weer met volle energie aan het werk kan. 14.00 15.00 13.00 16.00 16.30 18.00 22.00 Helpen op de boerderij Een ritje met de marathonwagen Marga | 11
allerlei Volop in de samenleving door hulpmiddelen op wielen Vervoershulpmiddelen zorgen er voor dat het Winterswijkse echtpaar Van der Zalm vanuit De Pelkwijk op pad kan. Daar zijn ze de gemeente en andere instanties heel erg dankbaar voor. Hans (79): "Ik heb de beschikking over een rollator, elektrische rolstoel en een scootmobiel. Dat maakt dat ik ondanks mijn twee beenprotheses toch volop in de samenleving mee kan doen. Ook ben ik wekelijks bij atletiekvereniging Archeus om mijn conditie op peil te houden met een Alinker (loopfiets).” “Het is gewoon heerlijk dat we er op uit kunnen, echt een genot”, vult mevrouw Van der Zalm (76) aan. “Onze ouders zouden jaloers zijn geweest op zulke vervoersmiddelen. Vanwege mijn beperkingen heb ik een speciale elektrische fiets. Zo kan ik zelf de boodschappen doen.” Het is passen en meten in huize Van de Zalm met alle vervoersmiddelen … tot in de vitrinekast aan toe. Hans: “Ja, een hobby van mij, miniatuurvrachtwagentjes verzamelen.” • “Het brengt ons zoveel meer” Zondagse schoenenwissel Collega Jos ten Have vertelt: “Mijn moeder kwam uit een gezin van 15 kinderen. Er was geen geld in die tijd, zeker niet met zo’n groot gezin. Vervoersmiddelen waren er niet bij hen thuis. Alles moest per voet gebeuren. Zo ook de wekelijkse kerkgang op zondag. Er waren in die tijd op zondag meerdere kerkdiensten. Het gezin ging bij toerbeurt naar de kerk toe, waarbij halverwege de looproute gewisseld werd van schoeisel. Want ja, je moest toch wel met zondagse schoenen in de kerk verschijnen. Geld om voor alle 15 kinderen schoenen te kopen was er niet, en daarom werd er op deze manier voor gezorgd dat alle 15 kinderen netjes in de kerk aanwezig konden zijn." • 12 | Marga
Vervoer Ons verplaatsen doen we op veel manieren. Te voet, met de auto, met het vliegtuig. Sommige collega’s verplaats(t)en zich op een wel heel speciale manier. Wat dat voor hen betekent, vertellen ze je graag. Marga | 13
Rina is 62 jaar en werkt als eerst verantwoordelijke verzorgende op locatie De Hoge Weide. “15 jaar zijn mijn man en ik met de huifkar op vakantie geweest. Het idee is ontstaan door het rijden met onze marathonwagen. We kwamen op de mooiste plekken terecht. Het geeft ontspanning en rust. Echt onthaasten is het. We kochten daarom een eigen huifkar, knapten hem op en richtten hem in zoals we zelf wilden. Met eigen paarden ervoor gingen we op reis. Van tevoren stippelden we de route uit. Theo reed en ik navigeerde met de kaart. We voelden ons soms net een attractie. Mensen maakten foto’s en kwamen een praatje maken. Ook onderweg bleven mensen naast ons rijden en staken hun duim op. ‘Er zijn ook weleens andere vingers naar ons opgestoken,’ vult haar man Theo lachend aan. Het was een mooie fase in ons leven. De huifkar hebben we inmiddels ingeruild voor een camper. Nu reizen we wat verder. Bijvoorbeeld naar Zweden waar onze dochter woont.” 14 | Marga
Sanne is 29 jaar en werkt als eerst verantwoordelijke verzorgende in het Ambthuis. “Mijn man had vroeger al een kinderquad. Hij is ermee opgegroeid, ik niet. De quad die we nu hebben is een erfstuk van zijn vader. Ik snap zijn liefde. Want rijden op een quad is echt lekker. Als je op een zandpad rijdt, dan voel je de trilling van de off road wegen. Dat geeft een kick. Dit is echt een jongenskant van mij. Ik ben ook een onwijze autofan. Al zit ik er wel op als een dame met mijn hakjes en jurkje. Mensen kijken dan naar me, dat is leuk. Mijn wens is om met de quad naar het werk te gaan. Het geeft nogal veel lawaai in de straatjes van Bredevoort. Dat houdt me tegen.” Marga | 15
Rachel is 48 jaar en werkt als functioneel beheerder AFAS. “Ons wettelijk huwelijk werd 22 jaar geleden op 28 september in het gemeentehuis van Lichtenvoorde voltrokken. Ik droeg toen een zwarte trouwjurk. Precies een jaar later zijn we voor de kerk in Aalten getrouwd. We waren ondertussen daar naar toe verhuisd. We woonden dicht bij de kerk en de feestzaal. Welk vervoersmiddel zou dan leuk zijn? We wilden niet standaard een auto. Zo kwamen we uit op een bakfiets voor ons tweetjes. Mijn man fietste en ik zat in de bak. Voor onze vrienden hadden we een huifkar geregeld. Ze schoten in de lach toen ze de huifkar aan zagen komen.” 16 | Marga
is 56 jaar en werkt als specialist ouderengeneeskunde bij Marga Klompé. “Fietsen is iets wat ik graag doe. In het verleden ben ik vaak met de tent achterop de fiets op vakantie geweest. We gingen zelfs met de fiets op huwelijksreis. Toen ik negen jaar oud was, ging ik samen met mijn zusje op fietsvakantie naar opa en oma. Met onze logeerspulletjes achterop en een fietskaart in de zak fietsten we zo’n vijfentwintig kilometer. Deze vakanties heb ik met mijn eigen gezin voortgezet. Bepakt en bezakt fietsten we dan naar de camping. Een avontuur voor de kinderen. Om ook na de zomer veel buiten te zijn, heb ik in 2017 een speedpedelec gekocht. Daarmee fiets ik het hele jaar door naar mijn werk. Heerlijk die buitenlucht. De speed pedelec kan 45 kilometer per uur. Ik ben bijna net zo snel als met de auto.” Rini Marga | 17
Op stroom 'Ook voor Marga Klompé was het milieu de reden om meer elektrisch te gaan rijden' Nog zeven jaar is de verwachting en dan worden er alleen nog maar elektrische auto's nieuw verkocht. Er rijden dan zo'n 2,5 miljoen elektrische auto’s op de Nederlandse wegen. In 2021 waren dat er al 216.000. En dat worden er dus steeds meer. Hoewel de hoge prijs van een elektrische auto voor de Nederlandse consument nog een drempel is, zijn steeds meer ondernemers wel al bezig met het verduurzamen van hun wagenpark naar deel- en/of elektrische auto’s. Vaak vanuit kostenreductie, minder CO2-uitstoot, meer flexibiliteit en meer vitaliteit. Ook bij Marga Klompé gaan we steeds meer elektrisch rijden. De heilige koe op elektrische wielen Elektrische auto’s zijn niet klimaatneutraal. Toch is de grootste motivatie om een elektrische auto aan te schaffen nog altijd het milieu. Elektrische auto’s stoten 35 tot 55 procent minder CO2 uit dan een benzineauto. En de verwachting is dat de heilige koe op elektrische wielen steeds milieuvriendelijker gaat worden. Ook voor Marga Klompé was het milieu de reden om op elektrische auto’s over te gaan. Hans Onstenk, facilitair manager, houdt zich bezig met ons wagenpark en de verduurzaming daarvan. Hans: “We rijden op dit moment met zes elektrische auto’s bij Marga Klompé. Er rijden twee elektrische auto’s in Aalten. Een voor de huismeester en een voor cliënten. In Lochem is een auto voor cliënten die op stroom rijdt die ook vaak door de huismeester gebruikt wordt. De huismeester in Pronsweide rijdt in een elektrische auto en in Groenlo hopen we binnenkort ook een elektrische auto te leveren. En dan zijn er nog onze collega’s van de technische dienst en ICT die beiden een elektrische auto delen binnen hun team.” Deelauto’s vormen een interessante aanvulling voor het wagenpark van Marga Klompé. Medewerkers kunnen op de fiets naar het werk, maar voor een zakelijke afspraak toch over een auto beschikken. 18 | Marga achtergrond
Op eigen energie Hans: “Vanuit onder meer de Greendeal 2.0 hebben we ons als organisatie ten doel gesteld om in 2050 CO2-neutraal te zijn en in 2030 49 % minder CO2 uit te stoten ten opzichte van 1990. We zijn al aardig op weg, want we zitten al op 25%. Elektrisch rijden maakt onderdeel uit van deze reductie.” We wekken zelf energie op doordat we op veel van onze locaties zonnepanelen hebben liggen. “Mooi toch dat we op onze eigen opgewekte energie kunnen rijden?”, vult Hans aan. “Dat scheelt weer kosten. Daarnaast zijn de onderhoudskosten van elektrische auto’s veel lager dan bij auto’s op fossiele brandstof. Ook dat is aantrekkelijk.” Marga Klompé werkt op het gebied van mobiliteit samen met Achterhoek Mobility, een mobiliteitsprogramma in de Achterhoek. Dit programma biedt een app aan waarin kennisinstellingen, technologiebedrijven, bewoners en overheden samenwerken aan meer mobiliteit in de Achterhoek. Inmiddels is deze app samengevoegd met de Achterhoekse GAON-app. Hans: “Gaon brengt voor ons in kaart wat de totale uitstoot aan CO2 is. Daarnaast kunnen we er terecht voor kennis, inzichten, ervaringen en hulp bij de implementatie van duurzame mobiliteit.” Deelname aan dit mobiliteitsprogramma gaat niet alleen over elektrisch rijden, maar breed over mobiliteit. Zoals over hybride werken (thuis en op kantoor werken) en het stimuleren van op de fiets naar het werk gaan. “En naar het creëren van mogelijkheden voor vergoedingen voor medewerkers om daarmee keuzes te stimuleren”, voegt Hans toe. Opladen Een ander doel van Gaon is om Achterhoekse ondernemers te helpen door te zorgen voor een dekkend Achterhoeks netwerk van laadpalen in 2030. Want met de toename aan elektrische auto’s groeit de behoefte aan laadinfrastructuur. Veel laadpalen worden nu aangelegd op de bedrijventerreinen. Ze worden niet gebruikt als er niet gewerkt wordt, bijvoorbeeld in het weekend. Het zou mooi zijn als de laadinfrastructuur in de Achterhoek maximaal benut wordt en dat deze laadpalen buiten werktijden ook gebruikt kunnen worden door omwonenden. Hans: “We hebben al 8 oplaadpunten. Bij de Barkenkamp in Groenlo, bij Stegemanhof in Aalten en bij De Hoge Weide in Lochem zijn laadpalen te vinden. Eén in Winterswijk bij Pronsweide en één in Aalten bij Beth San. Voor onze eigen auto’s en voor het opladen van elektrische auto’s van collega’s. We leggen deze op eigen terrein aan. Maar de palen zijn ook deels te gebruiken voor omwonenden en niet-werknemers en dus benaderbaar vanaf de openbare weg.” Dat de afstand die een elektrische auto kan afleggen steeds groter wordt, speelde niet echt een reden om op elektrisch rijden over te stappen. “De gemiddelde afstand die je met een elektrische auto kunt rijden is gemiddeld nu al zo’n 300 km. Dat is veel meer dan wij hier per dag in de regio tussen de locaties rijden. En we laden de auto’s ’s nachts eenvoudig weer op aan onze eigen oplaadpunten.” Toekomst Er zijn plannen om het mogelijk te maken voor medewerkers om via Marga Klompé een auto te leasen. Hans: “Dat zou dan gaan om private lease waarbij je als medewerker zelf een leasecontract afsluit voor een bepaalde auto. Omdat die auto is beplakt met het Marga Klompé-logo, krijg je daar een maandelijkse vergoeding voor. Er zijn al meerdere zorgorganisaties die dit aanbieden aan medewerkers. Hans: “Bij ons staat dit nog in de kinderschoenen. We onderzoeken op dit moment hoe we dat het beste kunnen vormgeven. Misschien kun je zo meer vliegen in één klap slaan, zoals een voordeel in de arbeidsvoorwaarden voor medewerkers en nog minder CO2-uitstoot. En vooral dat laatste is waar we natuurlijk allemaal graag aan meewerken.” 'Eenvoudig op te laden via eigen oplaadpunten.' 15 medewerkers maken gebruik van de auto's in ons wagenpark | Zij rijden ongeveer 1869 kilometers per kwartaal in gemiddeld 309 ritten. | We rijden op dit moment met 6 elektrische bedrijfsauto's bij Marga Klompé Bron: Automotive.nl en ANWB.nl Marga | 19
actief Samen op pad met de rolstoelfiets Peter: “Als het een beetje mooi weer is, ga ik erop uit met de rolstoelfiets. Ik bel naar de afdeling of er belangstelling is. Ik haal de bewoner om 10.15 uur op en dan zijn ze rond 12.00 uur terug. Je kunt behoorlijk wat overbruggen: Ruurlo, Vorden, zo’n 20 km fietsen we. De mensen vinden het heerlijk om buiten te zijn. Zeker als het mooi weer is. Er is van alles te zien.” Peter is ruim twee jaar geleden gepensioneerd en wilde iets terugdoen voor de maatschappij. Hij had zich aangemeld als vrijwilliger voor de elektrische auto. Toen hij daarvoor in De Hoge Weide kwam, zag hij twee fietsen in de gang staan. ‘Hé’, dacht Peter, ‘Dat lijkt me ook leuk’. Mevrouw Bokhoven fietst graag met Peter mee: “Hij houdt net zoveel van de natuur als ik. Hij weet goed de weg en heeft kennis van zaken. Zoveel uur buiten zijn, dat is fantastisch. Dit is precies wat ik nodig heb. Ik geniet er erg van.” Voor Peter is het geen opgave om te doen. “Voor mij is het goed genoeg als de bewoners ervan genieten. Als ze het fijn vinden. Het is heel prettig om iets goeds te doen voor een ander.” Of Peter nog meer met vervoer heeft? Hij is in veel landen geweest voor zijn werk als verkoper van medische apparatuur. Daarvoor moest hij veel vliegen. Peter: “Ik reisde 70% van de tijd. Ik was veel weg, maar daar heb ik ook veel voor teruggekregen.” • “Dit is precies wat ik nodig heb” “Het is heel prettig om iets goeds te doen voor een ander” Bij Marga Klompé wordt wat afgefietst. De duofiets en rolstoelfiets staan garant voor een hoop (fiets)plezier. Dat kan vrijwilliger Peter Helder beamen. Hij gaat wekelijks met bewoners van De Hoge Weide met de rolstoelfiets op pad in de mooie omgeving van Lochem. 20 | Marga
Het idee is in 2017 ontstaan door vrijwilliger Kurt Weber. En vijf jaar later nog steeds een succes. “Meneer Weber maakte vroeger vele fietstochten en wist daarom ook de meest bijzondere scootmobieltochten uit te zetten. Soms vergat hij denk ik dat we met scootmobielrijders waren. Dan bedacht hij een route die eigenlijk helemaal niet kon. We gingen dan bijvoorbeeld met z'n allen over het Kerkepad in Meddo. Dat was zó smal, dat kon allemaal maar net. Je moest dan geen tegenligger tegenkomen,” vertelt Margret Dijkstra, vrijwilligerscoördinator en welzijnsmedewerker bij Marga Klompé. “In het begin fietste ik zelf veel mee met de mountainbike. We hebben al zulke mooie tochten gemaakt. En de bewoners vinden het zo mooi. We lachen veel tijdens zo’n tocht. Er gebeuren de meest gekke dingen onderweg. Soms zijn we ineens een bewoner kwijt. Die slaat dan af zonder dit te melden.” Meneer Hietbrink heeft lang meegefietst als begeleider. “Dit deed ik dan eens in de twee weken. Meestal gingen we met twee begeleiders, één voor en één achter. Maar soms moest ik ook alleen. Dan was er weleens een bewoner mee die totaal niet luisterde of zich niet aan de regels hield. Degene haalde dan iedereen in en ging er vandoor,” vertelt meneer Hietbrink lachend. “En er was één bewoner die standaard een touw mee had tijdens de tocht. Voor het geval dat er een accu uitviel. Want dat gebeurde regelmatig.” Op donderdag 22 september vond de laatste scootmobieltocht van 2022 plaats. Buiten voor De Pelkwijk stonden vijf scootmobielrijders klaar om te gaan rijden. Dit keer waren het alleen mannen. Voor sommigen was het de eerste keer, maar velen reden al vaker mee. Zo ook meneer Raben: “Ik probeer altijd mee te gaan, want ik vind het gezellig. Het mooiste aan deze tocht is dat we met een hele groep gaan. En het fijne is dat begeleiders meerijden.” Een andere bewoner vult lachend aan: “Ja, dan kunnen we tenminste iemand de schuld geven als we verkeerd rijden.” De sfeer voor de start zit er in ieder geval goed in. Vrijwilligers mevrouw Halverkrans en Henk Kruisselbrink fietsen mee. Voor vertrek overleggen zij samen met de groep waar ze naar toe willen. “De mensen geven zelf aan waar ze heen willen en wij bepalen de route ernaartoe,” vertelt Henk, die al drie jaar meegaat als begeleider. “In het begin fietste ik mee op de normale fiets maar tegenwoordig ga ik met de e-bike. Sommigen rijden namelijk 20 tot 23 kilometer per uur. Probeer dan de groep maar eens bij te houden.” Na het bepalen van de route gaat de groep vol enthousiasme van start. • De Pelkwijkse scootmobieltocht zorgt voor memorabele momenten Van april tot en met september wordt er wekelijks een scootmobieltocht georganiseerd in De Pelkwijk. Bewoners én ook ouderen van buitenaf met een scootmobiel mogen meerijden. Samen met twee begeleiders wordt er een tocht van 10 tot 15 kilometer gereden. “Er gebeuren de meest gekke dingen onderweg. Soms zijn we ineens een bewoner kwijt. Die slaat dan af zonder dit te melden.” Marga | 21
Doortrapper Wim Ruesink werkt met liefde op het dagcentrum van Pronsweide. Hij heeft nog een andere passie: schrijven. Wim klimt iedere Marga op de praotstoel en deelt zijn overpeinzingen met ons. Mijn eerste vervoersmiddel was een driewieler. Een mooie houten driewieler gemaakt in de jaren 60 door mijn vader. Ik heb het rode karretje met massieve banden nog steeds in mijn bezit. Later kreeg ik een doortrapper, een fiets zonder remmen. De jeugdigen zal dit weinig zeggen, maar het is enigszins vergelijkbaar met een fiets bij het baanwielrennen. Al zijn die wat hipper. Best fijn vond ik het om ermee te karren, behalve op zondagmiddag. Want op zondagmiddag nam vader ons mee om te fietsen, vaak uitjes naar het bos of een hertenkamp. De jongste fietste op het doortrappertje en moest naast vader blijven. Op zich niks mis mee, ware het niet dat hij zijn grote vaderlijke handen in je nek legde uit veiligheidsoverwegingen. Ik was het derde kind in het gezin maar wat was ik blij dat er nog één na mij kwam. Ik was toen verlost van vaders hand en kreeg een echte fiets, eentje van kind nummer twee. Vader kon zelf ook goed fietsen, al deed hij dat vooral om geld te besparen. Zo ging hij eens op de fiets naar onze opa en oma in 't Gooi, 160 km ver. De rest van het gezin ging met de trein. Vader vertrok om 5.00 uur in de morgen op een redelijke gedateerde Gazelle fiets zonder versnellingen. Geen fietskleding of Google Maps bij zich. Toen kon je een streep op de kaart zetten en de kortste route kiezen, dwars door de Veluwe en langs de autowegen. Aan het eind van de middag kwam hij aan om na enkele dagen weer terug te fietsen naar Winterswijk. Zo had hij toch één treinkaartje bespaard. Heden ten dage zijn het elektrische steps, e-bikes en speedpedelecs die de gewone fiets verdringen. Ik hou het bij de gewone fiets en was onlangs helemaal in mijn sas toen ik de volgende oproep zag: “Fietsersbond zoekt oudere ‘doortrappers’ om nieuwe fietsroutes te testen in oost Nederland.” Ik heb mij gelijk opgegeven. • 22 | Marga
Groot, klein, met een lach of een traan. We beleven veel bijzondere momenten met onze cliënten. MO MEN TEN MOOIE Marga | 23
Meneer Laarberg (81) woont op afdeling Marhulzen in locatie De Molenberg in Groenlo. Hij heeft zijn hele leven in het onderwijs gewerkt. Begonnen als docent en later als schoolhoofd van verschillende scholen in de Achterhoek waaronder De Hoeksteen in Groenlo. meneer Laarberg Het moment van 24 | Marga
Compleet verrast was ik. Ik werd meegenomen voor een bezoekje aan basisschool De Hoeksteen waar ik 53 jaar geleden werkte als schoolhoofd. Heel apart om er weer te zijn na al die jaren. Ik werd ontvangen door de directeur die mij rondleidde door de school. Het deed me veel om de kinderen te zien. Bijzonder vond ik ook dat ze mijn personeelskaart hadden opgezocht. Met daarbij mijn sollicitatiebrief en bevestiging van aanvaarding. Mooi vond ik om de verandering te zien. Vooral de kleuren vielen mij op. Ik vond ze mooi en fris. Veel vrolijker dan vroeger. Ik ben nog steeds aan het nagenieten van mijn bezoekje. Ik vertel het aan iedereen. En het leuke is dat ik er nog een keer heen ga. Ik ben uitgenodigd voor het 100-jarig bestaan in mei volgend jaar. Dat vond ik zeer attent. “Ik ben nog steeds aan het nagenieten van mijn bezoekje” Marga | 25
Jan is een van de bewoners op kleinschalig wonen in Meddo. Hij zit in een rolstoel en kan niet veel. Jan is altijd erg druk met praten en kan hierdoor moeilijk zijn rust vinden. Contact maken met anderen is voor hem hierdoor niet makkelijk. Gastvrouw Lisette van Kekem stelde voor om met hem een eindje te gaan fietsen met de speciale rolstoelfiets. Dit hadden wij met onze bewoners nog nooit gedaan. We vonden het best spannend. Lisette haalde de rolstoelfiets op in Pronsweide en fietste vanuit daar helemaal naar Meddo om meneer op te halen. Collega’s en medebewoners stonden buiten te kijken hoe Jan werd opgehaald. Toen hij op de fiets zat, zag je gelijk dat hij straalde. Dat was zo mooi om te zien. Eenmaal terug was zijn eerste reactie: “Geweldig. Vreselijk genoten.” En dit was ook te zien aan hem. En het mooie was dat hij het diezelfde middag aan zijn vrouw kon vertellen. Dat was voor Jan heel bijzonder. Lisette en Jan maken sindsdien vele fietstochten samen. Als team zijn we zo blij dat we dit kunnen doen voor Jan. Zo proberen we bij onze bewoners altijd te kijken naar wat wél kan, om samen het beste uit elk moment te halen. “Toen meneer op de fiets zat, zag je gelijk dat hij straalde” 26 | Marga
Wilma Roerdinkholder werkt als verzorgende op groepswonen in Meddo. Ze vertelt over het mooie moment van gastvrouw Lisette en bewoner Jan. Lisette en Jan Het moment van Marga | 27
Ongekend talent Naast een passie voor de zorg hebben veel collega’s andere mooie talenten. In deze rubriek delen we de meest ongekende talenten. De 44-jarige verzorgende Wendy Wentink van De Hoge Weide is compleet in de ban van tractoren en machines. Oldtimers wel te verstaan. Alles uit de jaren 50/60 van de vorige eeuw. Voor Wendy een alledaags vervoermiddel waarmee je haar zomaar kunt tegenkomen op weg naar een (oldtimer) evenement. Thuis, in het idyllische dorpje Zwiep, staat bij haar woonhuis een grote schuur vol met oldtimertractoren en -landbouwmachines waar ze naar hartenlust aan sleutelt. 28 | Marga
Wendy idolaat van oldtimertractoren Hele gezin in ban van oldtimertractoren “Ik kom van een boerderij uit Barchem en groeide op tussen de tractoren. Oldtimers vond ik toen al mooi. Toen ik mijn man leerde kennen, bleek hij ook een voorliefde voor oldtimertractoren te hebben. We zijn vaak te vinden in onze grote schuur waar we lekker sleutelen en onze tractoren en machines opknappen.” “Mijn man heeft een voorliefde voor het merk Hanomag, onze zoon voor een John Deere en ik voor een McCormick. We zijn dan heerlijk aan het klussen, de handen onder het vet en de geur van diesel om ons heen. Puur genieten. Ik mag ook graag klussen aan oude landbouwmachines. Zo heb ik een oude McCormick-mestverspreider helemaal opgeknapt. Kom ik er zelf niet uit dan schakel ik de hulp van mijn man of zoon in. Alles in de originele staat terugbrengen, puur om het behouden van het oude. Dat is het doel. Soms heb je er oude boeken en tekeningen voor nodig, maar ook internet biedt uitkomst om tot het gewenste resultaat te komen. Onderdelen schaffen we aan via andere hobbyisten of op ruilbeurzen. Met de mestverspreider geven we demonstraties op oldtimerdagen van landbouwmachines. Met wat ik opgeknapt heb, werk ik ook hobbymatig op het land: ploegen, maaien en stro halen. Ook een graanmachine heb ik opgeknapt waarmee we nu graan op ons land oogsten, dat we zelf ook weer verkopen.” Oldtimerweekenden zijn het allermooist “In de zomer zijn we wat minder in onze schuur en trekken we eropuit met onze voertuigen naar oldtimerevenementen. De McCormick waar ik dan op rijd, gaat niet harder dan 20 kilometer per uur. Ik ben dan al gauw zo'n vier uur onderweg. Erg is dat niet, heerlijk op zo’n 'knorrend beestje'. Er is geen haast en geen stress. We hebben een vaste groep waarmee we op pad gaan. Ik ben dan meestal van de logistiek en zorg dat alles meegaat in een aparte wagen. Het zijn prachtige dagen: oude tractoren en landbouwmachines laten zien, oogst veel waardering. Ouderen zien herkenbare dingen van vroeger terug en de jeugd vergaapt zich aan de techniek van toen. In de beginjaren was ik als vrouw op de tractor nog een wat vreemde eend in de bijt. Nu niet meer. Helemaal niet als ze zien dat je technisch aardig onderlegd bent en je mannetje wel staat.” Bewoners genieten van wat ik vertel en laat zien van mijn hobby "Als het even kan vertel ik over de oldtimertractoren aan bewoners die er belangstelling voor hebben. Een bewoner was wat nors en liet zich moeilijk helpen. Ik wist dat hij iets met tractoren had en liet hem een filmpje zien hoe je een oude Deutztractor moest starten. Het ijs was gelijk gebroken en ik mocht hem helpen. Geweldig toch?”• “De geur van diesel opsnuiven en het vet van smeersel aan de handen hebben geeft een heerlijk gevoel” “De McCormick waar ik dan op rijd gaat niet harder dan 20 kilometer per uur. Erg is dat niet, heerlijk op zo’n 'knorrend beestje'” Marga | 29
wijze woorden “Een pad ontstaat door erop te lopen” - Zhuang Zi - 30 | Marga
Vrijwilliger in de schijnwerpers De electrocar in Groenlo rijdt alweer vier jaar. Jan Bongaarts is chauffeur van het eerste uur. Samenmet nog 14 anderen zorgen zij dat de ouderen van Groenlo en omgeving die minder mobiel zijn van a naar b worden vervoerd. Jan: “We zijn een leuke club vrijwilligers. We werken heel zelfstandig. Maken onze eigen roosters en ruilen onderling als we niet kunnen. We begonnen met alleen mannen, later zijn er ook dames bijgekomen. Om 8.30 uur beginnen we en om 16.30 uur hebben we de laatste rit. We brengen mensen naar de therapie of naar de winkel. Of als iemand geopereerd is en vervoer nodig heeft dan regelen we dat ook.” “De mensen hebben altijd een verhaal. Dat maakt ons werk zo mooi, maar soms ook moeilijk”, deelt Jan. “Het zijn soms best schrijnende verhalen die ik hoor. Dat grijpt me aan. Soms denk ik: ‘Zal ik ze eens een bezoekje brengen’? Sommige mensen zijn echt eenzaam.” De chauffeurs halen mensen van huis op of bij de ingang van locatie De Molenberg. “Het is wel echt Groenlo en omgeving waar we rijden. Anders zijn we te lang onderweg, want we kunnen niet zo snel. Mensen met een elektrische fiets halen ons soms in of blijven even naast ons fietsen”, vertelt Jan lachend. “Als de mensen tijd hebben, rijden we nog even door Groenlo. Dan gaan we naar plekjes waar ze nog nooit zijn geweest. Dat maakt het vrijwilligerswerk leuk.” Jan zit aan tafel met Agnes. Ook zij is chauffeur van de electrocar. Agnes: “Ik vind het fijn om iets te kunnen doen voor de gemeenschap. Ik geniet van de gesprekjes in de electrocar, dat is heel leuk. Sommige mensen weten precies wie wanneer rijdt. Dat houden ze dan zelf bij.” Jan vindt de electrocar een mooie uitkomst. “We rijden wel eens naar De Halve Maan, een mooi stukje natuur in Groenlo. Daar rijden we dan doorheen op halve snelheid. Mensen vinden het prachtig: ‘Wat is het mooi geworden hier!’ Daar doe je het toch voor?” • Electrocar zorgt voor mooie momenten met Jan als vrijwilliger Vrijwilligers zijn altijd welkom Ken je iemand die het leuk vindt om chauffeur te worden? Of lijkt je dit zelf leuk? Stuur dan een mailtje naar: DZC.Molenberg@szmk.nl Marga | 31
40 medewerkers 7 leerlingen 36% is man 83 de gemiddelde leeftijd is 44 is de gemiddelde leeftijd 91% vrouw 9% man 64% is vrouw OP LOCATIE 44 bewoners In iedere editie van Marga lichten wij een locatie uit. Dit keer is Marga op locatie bij 32 | Marga
STEGEMANHOF 2011 Bouwjaar: appartementen voor woonzorg 30 appartementen voor somatiek 10 Marga | 33
1. Activiteitenruimte 2. Marga's Grand Café 3. De beweegtuin 4. Woonkamer van een appartement 1 2 3 34 | Marga
In hartje Aalten ligt Stegemanhof met maar liefst 40 appartementen. Het woonzorgcentrum bestaat uit vier gebouwen met drie tot vier woonlagen. Hierin bevinden zich de appartementen waar het voor cliënten goed vertoeven is. Veel ruimte en van alle gemakken voorzien. Het gezellige restaurant is ook de ontmoetingsruimte waar een heerlijke huiskamersfeer heerst en iedereen zich gelijk thuis voelt. De ligging van Stegemanhof maakt het mogelijk om op zeer korte loopafstand het winkelcentrum van Aalten te bezoeken. Net als Jeruzalem is Aalten gebouwd op zeven heuvels. Op een daarvan staat Stegemanhof aan de Geurdenstraat. De naam Stegemanhof is afgeleid van predikant Jan Derk Stegeman (18751970). Stegeman, die in 1913 naar Aalten kwam als predikant, heeft veel betekend voor de Aaltense gemeenschap. Zo zette hij zich in voor de hervormde school. In 1955 werd de hervormde school naar hem vernoemd: Ds. Stegemanschool. Deze school werd in 2005 gesloopt en daar staat nu zorglocatie Stegemanhof. Grote betrokkenheid Niet alleen de verzorging, maar ook de Aaltense samenleving staat klaar voor de bewoners van Stegemanhof. Op al onze locaties in Aalten worden de medewerkers geholpen door veel vrijwilligers. Wat we bij de Aaltense zorglocaties en dus ook bij Stegemanhof zien, is nog hartverwarmender dan we op andere locaties zagen. Een hechte Aaltense samenleving staat onafgebroken klaar om de bewoners te helpen, te ondersteunen, maar vooral ook om ze het wonen te veraangenamen. Joke Meinen, coördinator welzijn: “Klopt. De betrokkenheid van de plaatselijke gemeenschap is enorm. We zien ook dat Huis van de Buurt in trek is bij de Aaltenaren. Er is een hechte band tussen Stegemanhof en Aalten.” Waarom zeker Aalten zo ruimhartig klaarstaat voor haar hulpbehoevende medemens is mogelijk te herleiden naar een lange geschiedenis. Zo herbergde Aalten in de Tweede Wereldoorlog maar liefst 2.500 evacués en onderduikers, een kwart van de toenmalige bevolking. Bewoners over Stegemanhof Bewoners Jan te Brake (85) en Gerard Tervoert (83) zijn in hun nopjes met hun appartement in Stegemanhof. “Altijd gezellig hier. Alles is dichtbij en ik kan van hieruit ook zelf naar het kaartclubje waar ik al dik 40 jaar lid van ben", zegt Jan. "Ik heb een 45 km wagen en maak regelmatig mooie ritjes. Ook is Stegemanhof een Huis van de Buurt. Er is hier altijd reuring. Buurtbewoners die aan een vaste stamtafel komen eten en 's zomers soms ook toeristen die hier naar binnenkomen.” Gerard: “Het is goed vertoeven hier. Ik woonde bij de Hamelandroute waar altijd veel lawaai was van verkeer. Hier is het lekker rustig, wat me wel bevalt. Er is een ruim aanbod aan activiteiten.” 's Avonds gaan Jan en Gerard wel eens bij elkaar op bezoek om gezamenlijk een voetbalwedstrijd te kijken. “Gewoon gezellig, net als vroeger even bij de buren op bezoek”, aldus Jan. Familiegevoel Medewerker voeding en dienstverlening Remco van Bennekom geniet dagelijks van zijn werk: “Ik ben betrokken bij de bewoners. Ik sta in een keuken met een laag front zodat er veel contact is. Ik help mee met activiteiten, echt één groot familiegevoel hier.” • 4 “De betrokkenheid van de plaatselijke gemeenschap is enorm” Marga | 35
verhaal Marga’s Sommige verhalen blijven je bij. Bijzondere verhalen vergeet je nooit. In deze rubriek deelt een collega of cliënt zijn bijzondere verhaal. 36 | Marga
Naast haar werk als assistent-woonbegeleider bij de woningen van Pronsweide, heeft de Winterswijkse Jeske ten Dam-Krabben (45) nog een heel andere baan: ze is volleerd vrachtwagenchauffeuse. "Als ik aan het werk ben bij Pronsweide, vertel ik weleens dat ik ook regelmatig achter het stuur van een vrachtwagen kruip. De bewoners vinden het prachtig, helemaal als ik ze foto's laat zien. Ook mijn collega's zijn vaak vol ongeloof én vol lof. Samen met mijn man Mark run ik een transportbedrijf, met inmiddels drie prachtige DAF-trucks en enkele personeelsleden." Cabine als tweede huiskamer “In 2016 haalde ik mijn vrachtwagenrijbewijs. Mark reed al op een eigen vrachtwagen en dat leek mij ook prachtig werk. Hij was voor zichzelf begonnen in 2010 en in 2017 kochten we onze tweede truck. We vervoeren diverse bouwmaterialen, straatmeubilair, maar ook planten. Eigenlijk alles wat in de oplegger past, zelfs machines. We rijden in Nederland, maar ook in Duitsland en België. De cabine van zo`n vrachtwagen is vaak je tweede huiskamer. Voorzien van alle gemakken, op meerdaagse ritjes slaap ik er ook in. Mark en ik rijden of achter elkaar of samen in één vrachtwagen. Wanneer we samen rijden kunnen we langer doorrijden omdat we elkaar afwisselen achter het stuur. Overnachten doen we niet zomaar op een parkeerplaats langs de snelweg. We zoeken een beveiligde plek op. Dat kost vaak 15 euro, maar dan zitten daar ook voorzieningen bij.” Net als in de zorg moet je ook voor de vrachtwagen aan alle eisen voldoen. Jeske: “In de zorg kennen we allerlei certificaten, regelgeving en bijscholingen. Ook aan mijn werk als vrachtwagenchauffeuse zijn strikte voorwaarden verbonden. Zo is er onder andere een ‘Code 95’ nodig, een aanduiding op je rijbewijs voor het beroepsmatig besturen van een vrachtwagen. Hiervoor moet je scholing en praktijktraining volgen. Code 95 is vijf jaar geldig. Ook moet je goed op de hoogte zijn van de verschillende regelgevingen in Europa. Zo zijn de snelheden niet overal hetzelfde en zijn er ook verschillen in voorschriften over het totaalgewicht dat je mag vervoeren. Voordat ik op pad ga, wordt eerst alles gecheckt zoals oliepeil, bandendruk, verlichting et cetera.” Ervaringhelptopmoeilijkeknooppunten “De eerste keren dat je op zeer drukke en moeilijke verkeersknooppunten komt, is dat wel even een ding. Maar je leert gauw hoe je deze moet benaderen en moet handelen. De rotonde op het Keizer Karelplein in Nijmegen en de ring bij Antwerpen zijn niet mis. Rustig blijven is dan het devies. Verkeersdeelnemers houden over het algemeen wel rekening met een vrachtwagen. In België is dat iets minder, daar rijden ze je vaak aan alle kanten voorbij.” Weinig vrouwen achter stuur In de zorg werken relatief weinig mannen, maar in de vrachtwagenbranche zijn vrouwen veruit in de minderheid. De laatste jaren zien we hier wel verandering in, maar de kloof is nog steeds groot. Bij Marga Klompé is nog geen 10 procent van de medewerkers man en als je alleen naar de zorgfuncties kijkt, is dit aantal nog veel lager. In Nederland ligt het aandeel vrouwelijke vrachtwagenchauffeurs op zo’n 5 procent, is de schatting. • Verzorgende Jeske kruipt graag achter het stuur van de vrachtwagen Marga | 37
Wie döt mij wat vandage? 'k Heb de banden vol met wind. Nee, ik heb ja niks te klagen. Een paar regels uit het liedje ‘Op fietse’ van de Drentse band Skik. Fietsen doen we graag in ons land. Er zijn in Nederland meer fietsen dan inwoners. In 2022 telde Nederland 23 miljoen fietsen. We fietsen in ons land gemiddeld 888 kilometer per persoon, dat is samen meer dan 15 miljard kilometer per jaar. De eerste fietsen met twee wielen en trappers werden rond 1860 uitgevonden in Parijs. Burgers in Deventer was de eerste fietsfabriek in ons land. Hendrikus Burgers, geboren in Voorst als zoon van een smid, bouwde zijn eerste fiets in 1868. De meeste mensen leerden als peuter ‘fietsen’ op een driewieler of een klein fietsje met zijwieltjes. Nu zijn de loopfietsjes vooral populair onder de jonge fietsers. Hierop wordt het evenwicht beter geoefend waardoor het leren fietsen sneller gaat. Dat is niet zo bij een fiets met steunwielen waarop je vaak scheef op de fiets zat. Op die fiets! 38 | Marga
De hoogte in Een hoge bi werd ie genoemd. Een fiets met een heel groot voor- en een heel klein achterwiel. De pedalen zitten vast aan de as van het voorwiel. Door dit grote voorwiel kon je op een bi met een kleine trapbeweging grote afstanden afleggen. Toch ziet de bi er niet zo veilig uit. En dat was hij ook niet. Vooral bij het afdalen van een heuvel was het bijna onmogelijk om veilig af te remmen. De hoge bi werd ook wel de daalder-dubbeltje genoemd. De twee verschillende wielen werden vergeleken met een grote munt, de daalder, en een veel kleinere munt, het dubbeltje. Marga | 39
Met z’n allenDe familiefiets. Vooral een ludiek vervoermiddel. Voor minimaal vier, maar meestal meer personen. Gezellig met een paar vrienden of je gezin een rondje fietsen om de omgeving te verkennen. Als een waterfiets, maar dan op land. De familiefiets heeft wel wat weg van de bierfiets die vooral voor vrijgezellenfeestjes en door vriendengroepen wordt gebruikt. Alleen is dat een grote tandemfiets met een bar. Op de bierfiets passen soms wel 20 personen, die terwijl ze een biertje nuttigen de trappers laten rondgaan. Tenminste, zolang ze dat nog lukt. Met dank aan Veerbeek Fietsverhuur (www.veerbeekfietsverhuur.nl) 40 | Marga
Het vergt inspanning, geduld en vooral veel oefenen. Leren fietsen op een eenwieler valt niet mee. Stop je met trappen, dan val je om. Een fietsketting is er niet. De trappers zijn vastgezet op de as van het wiel. Omdat fietsen op een eenwieler meer behendigheid vergt dan een gewone fiets, werden eenwielers vooral door artiesten bereden. Denk aan het circus. Eind jaren tachtig begonnen meer mensen zich te interesseren voor dit type fiets en deed de eenwieler zijn intrede in de sport en vrijetijdsbesteding. Evenwichtig op één wiel Marga | 41
Rits rats roes Een taxi op fietswielen. Het is een licht tweewielig en vaak heel kleurig karretje. Meestal zit er één persoon op een fiets achter het zitje. Of de riksja wordt getrokken, te voet. Riksja komt van het Japanse woord jinrikisha wat ‘een op menskracht aangedreven voertuig’ betekent. In 1869 door een Amerikaanse zendeling bedacht. We kennen de riksja ook met motor. Dan heten ze tuktuks. Deze driewielers met één wiel voor en twee achter komen onder meer voor in India, Indonesië, Sri Lanka en Thailand waar ze vooral als taxi worden gebruikt. Met dank aan Veerbeek Fietsverhuur (www.veerbeekfietsverhuur.nl) 42 | Marga
www.margaklompe.nlRkJQdWJsaXNoZXIy MTkxNTk=